کد مطلب:161754 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:227
معصوم و مقام ثبوت
ما ازطرفی با موجوداتی روبرو هستیم كه واسطه وحی اند و می بایست كلام الهی رابه خوبی درك ودریافت كرده و بدون كاستی به مردم عرضه كنند.و عده ای نیز در مقام تفسیر وتبیین و شرح مقصود الهی تداوم بخش كلام وحی باشند.تصویر چنین موجودی با توجه به اندیشه های فلسفی وكلامی كه توان ارتباط مستقیم با وحی را داشته باشد،جز با ذهنیتی بلند مقدور نخواهد بود.و موجودی را می طلبد كه شایستگی های ذاتی او،چنین صلاحیت وتمایزی را فراهم آورد،و امكان جایگزینی آن نیز غیر ممكن است؛ یعنی چنین نیست كه پس از خلقت،امكان جایگزینی نبی مكرم اسلام به عنوان واسطه وحی،با دیگری وجود داشته باشد. وساطت وحی خصوصیات ذاتی خاصی را لازم دارد كه فقط در نفس قدسیه محمدیه تحقق یافته است. و او چون صادر اول است، نزدیكترین موجود به وجود مطلق می باشد، و طبیعی است كه شایسته ترین موجود برای این وساطت؛ زیرا این گونه ارتباط، لازمه اش گنجایش وسعه وجودی همسنگی است كه با اندكی كاستی -به اندازه كاستی معلول از علت -فقط در نفس قدسیه محمدیه محقق است. در روایات آمده است «اول ما خلق الله العقل» و در روایتی دیگر آمده: «اول ما خلق الله نوری» [1] جمع میان این دو حدیث به آن است كه مراد از عقل، نور قدسیه آنها است كه صادر اول است و جامع همه كمالات الهی. این دید نسبت به مفسران وحی نیز با اندكی تنزل قابل تصور است، در غیر اینصورت همان مشكل به صورتی دیگر جلوه خواهد كرد.درك واقعی كلام وحی فقط از موجوداتی برمی آید كه نزدیكترین موجود به خداوند هستند.و این مقام قرب، اعتباری نیست، بلكه قرب ذاتی لازم است،مقامی كه نتوان هیچ موجودی را اعم از انسان و یا مالك و یا...-به جای آن نشاند.البته تصور حقیقی و كامل این نیز جایگاه فقط و فقط برای موجوداتی میسر است كه جایگاهی همسنگ داشته باشند؛
بنابراین شناخت مقام والا و كنه واقعی نفس قدسیه محمدی و ولوی، تنها برای ذات اقدس احدیث میسر است؛ زیرا وجودی برتر بلكه خالق وجود اوست و درك حقیقت وجود آنها برای موجوداتی كه تنزل ذاتی دارند، غیر ممكن است.و از آن طرف هر موجودی كه قرب ذاتی بیشتری باخلق دارد، امكان شناخت و درك كاملتری از خالق خواهد داشت كه رسیدن به آن مرتبه ازكمال، برای موجوداتی كه فاصله بیشتری ازخالق دارند، غیر ممكن است؛ زیرا به همان نسبت از ظرفیت وسعه وجودی آنها كاسته خواهد شد. ما در این نوشتار به علت انتقال مقصودمان - بدون توجه به اصل این اصطلاح و تطبیق علمی آن - این وجهه را، مقام ثبوتی معصوم (ع) نام نهاده ایم و هر گاه این اصطلاح را به كار می بریم منظورمان چنین تصویری است.
بنابراین شناخت مقام والا و كنه واقعی نفس قدسیه محمدی و ولوی، تنها برای ذات اقدس احدیث میسر است؛ زیرا وجودی برتر بلكه خالق وجود اوست و درك حقیقت وجود آنها برای موجوداتی كه تنزل ذاتی دارند، غیر ممكن است.و از آن طرف هر موجودی كه قرب ذاتی بیشتری باخلق دارد، امكان شناخت و درك كاملتری از خالق خواهد داشت كه رسیدن به آن مرتبه ازكمال، برای موجوداتی كه فاصله بیشتری ازخالق دارند، غیر ممكن است؛ زیرا به همان نسبت از ظرفیت وسعه وجودی آنها كاسته خواهد شد. ما در این نوشتار به علت انتقال مقصودمان - بدون توجه به اصل این اصطلاح و تطبیق علمی آن - این وجهه را، مقام ثبوتی معصوم (ع) نام نهاده ایم و هر گاه این اصطلاح را به كار می بریم منظورمان چنین تصویری است.
[1] غوالي اللئالي،محمدبن علي بن ابراهيم الاحساني معروف به ابن ابي جمهور، تحقيق آقامجتبي عراقي،ج4،ص99.